%0 Journal Article %T بررسی دیدگاه ابن‌برّجان دربارۀ «عبد کلّی» %J مجله ادیان و عرفان %I دانشگاه تهران %Z 2228-5563 %A نظرپور, حامد %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 54 %N 2 %P 514-499 %! بررسی دیدگاه ابن‌برّجان دربارۀ «عبد کلّی» %K ابن برّجان %K عبد جزئی %K عبد کلّی %K کل شیء %R 10.22059/jrm.2022.331306.630256 %X یکی از مسائل مهم در فلسفه و عرفان، کیفیت صادر شدن کثرات از واحد و مسئلۀ اولین مخلوق است. ابن­ برّجان (د.536 ق)، عارف اندلسی، نیز به این مسئله پرداخته و اصطلاح عبد کلّی را به کار برده است. هدف این پژوهش بررسی اصطلاح عبد کلّی از دیدگاه ابن‌برّجان است. یافته­ ها حاکی از این است که از دیدگاه ابن‌برّجان، عبد کلّی اولین مخلوق خداوند و واسطۀ خلقتِ مخلوقات است که به صورت خداوند خلق شده است. عبد کلّی موجودی جامع و واحد است که دربردارندۀ همۀ مخلوقات است. عبد کلّی مسبوق به عدم و حادث لنفسه و قدیم لغیره است. از نظر ابن­ برّجان عبارت قرآنیِ «کل شیء» ناظر به عبد کلّی است. ابن­برّجان در توضیح عبد کلّی از تمثیل ­های انسانِ در حال عبادت، آدم(ع)(عبد جزئی) و کِشتی استفاده می­کند. هرچند عبارت «عبد کلّی»، کاربرد قابل توجهی در آثارِ عرفانی ندارد، به نظر می­رسد او در این موضوع تحت تأثیر اخوان ­الصفا بوده و بر ابن­عربی تأثیرگذار بوده است. %U https://jrm.ut.ac.ir/article_86582_cad93d4b435f59b1851287ab0b2fe624.pdf