The impact of Akbar the Great's reforms on Shah Waliullah Dehlavi's religious innovation according to Hegel's model of historical dialectics

Document Type : Research Paper

Authors

1 M. A Islam history of University of Mazandaran

2 Assistant Professor, Department of History University of Mazandaran,

3 Assistant Professor, Department of History University of Mazandaran

Abstract

Akbar the Great's reforms at the end of the 16th century in India is an important issue. These reforms were opposed by Muslim religious scholars. During Aurangzeb's reign, these oppositions led to the dominance of conservative scholars against Akbar's religious reforms. The consequence of this situation was the emergence of signs of degeneration among the Muslim communities of India. It was in such a situation that Shah Valiullah Dehlavi, in order to discover the causes of degeneration, started a modernist approach to the Islamic tradition by looking from within the religious texts. This research aims to investigate the impact of Akbar Shah Gorkani's reforms on the religious innovation of Valiullah Dehlavi by using the historical research method and the application of Hegel's dialectic theory, relying on historical sources and the works of Wali Allah. The findings of the research show that Akbar Shah's reforms can be explained as a thesis, Muslim scholars' opposition to it as an antithesis, and finally Wali Allah's modernization can be explained as a synthesis.

Keywords

Main Subjects

References

  1.  

    1. ابوزید، نصر حامد، مفهوم النص، المغرب، المرکز الثقافی العربی، 2014.
    2. -------------، اصلاح اندیشه اسلامی، ترجمه یاسرمیردادمادی، توانا، 2015‌.
    3. ابوطالبی کرکوندی، عباس، «سلفی‌گری در شبه‌قاره هند و تأثیر آن بر شکل‌گیری طالبان»، راهنما ابولفضل شکوری، تربیت مدرس، 1395.
    4. اتیکسون، آر اف، فلسفه تاریخ: نگاهی به دیدگاههای رایج در فلسفه معاصر تاریخ، کتاب فلسفه تاریخ روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری، تهران، طرح نو، 1392‌.
    5. احمد، نظام الدین، طبقات اکبری، جلد دوم، تصحیح بی دی ام، کلکته، بپتست میشن، 1931.
    6. استرآبادی، مهدی خان، تاریخ نادری، کتابخانه کنگره شماره، بازیابی 2013415263
    7. استیس، و.ت، فلسفه هگل، ترجمه حمید عنایت، تهران، شرکت سهامی کتابهای جیبی، 1357‌.
    8. اسفندیار، کیخسرو، دبستان مذاهب، به اهتمام رحیم رضازاده ملک، تهران، نشر گلشن، 1362‌.
    9. اصغر، آفتاب تاریخ نویسی فارسی در هند و پاکستان تیموریان بزرگ، لاهور، خانه فرهنگ ایران، 1364.
    10. اقبال‌، محمد، احیای فکر دینی در اسلام، ترجمه احمد آرام، تهران، موسسه فرهنگی منطقه‌ای، 1346‌.
    11. الحسنی، عبدالحی، نزهة الخواطر وبهجة المسامع والنواظر، بیروت، دار ابن‌حزم، 1999.
    12. امامی، عبدالسلام، حسین صابری و محمدتقی قبولی‌درافشان، « انسداد و انفتاح باب اجتهاد در اندیشه فقهی اهل سنت»، آموزه‌های فقه مدنی، شماره 12، 1394‌.
    13. اورنگ‌زیب، محی‌الدین، رقعات عالمگیری، گردآوری محمدعلی صاحب، لاهور، مطبع مصطفایی، 1255‌.
    14. بابر، ظهیر‌الدین، بابر نامه، ترجمه بیرام‌خان، چیتور هند، پربهار، 1307‌.
    15. بدائونی، عبدالقادر، منتخب التواریخ، تصحیح توفیق سبحانی، صاحب، تهران، انجمن آثار و مفاخر، 1379.
    16. -----------، منتخب التواریخ، تصحیح توفیق سبحانی، احمد صاحب، تهران، انجمن آثار و مفاخر، 1380.
    17. برهمن، چندر بهان، چهارچمن، تصحیح جعفری، دهلی‌نو، مرکزتحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی، 1385.
    18. بکری، محمدمعصوم، تاریخ سند المعروف به تاریخ معصومی، تصحیح داود پوته، تهران، اساطیر، 1383.
    19. بیات، بایزید، تذکره همایون و اکبر، تصحیح محمد هدایت حسین، تهران، اساطیر، 1382‌.
    20. پناهی، یعقوب و فرزاد فتاحی، «تبیین تسامح مذهبی در بستر حکمرانی اکبرشاه گورکانی»، خردنامه، شماره8، 1391‌.
    21. تاپار، رومیلا، تاریخ هند، ترجمه همایون صنعتی‌زاده، قم، ادیان، 1387.
    22. حسین‌پور، محمدمهدی و عبدالحسین خسروپناه، «تحلیل و ارزیابی اندیشه‌های شاه‌ولی الله دهلوی درباره نبوت پیامبر، پژوهش‌نامه مذاهب اسلامی، سال8، شماره16، 1400‌.
    23. خافی‌خان، محمدهاشم، منتخب اللباب، تصحیح کبیرالدین احمد و غلام قادر، کلکته، کالج پریس، 1869.
    24. جنگ، شماره بازیابی: 3455/1، شماره کتابخانه مجلس: IR10-20876
    25. جهانگیر، نورالدین محمد، جهانگیر نامه، تصحیح محمدهاشم، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1359.
    26. جوانی، حجت‌الله، «بررسی اندیشه­های انتقادی شاه ولی­الله دهلوی»، مطالعات عرفانی، شماره4، 1385.
    27. رای، منشی‌سبحان، خلاصةالتواریخ، آرشیوکتابخانه ملی اسراییل، 1114.
    28. رحیمیان، آرام و مریم مشرف‌الملک، «ابولفیض فیضی و میزان تأثیر او بر نظریه «صلح کل» اکبرشاه گورکانی»، تاریخ ادبیات، دوره14، شماره1، 1400‌.
    29. زرین‌کوب، عبدالحسین، از چیزهای دیگر: مجموعه نقد، یادداشت، تهران، سخن، 1379.
    30. دهلوی، ولی‌الله، شاه ولی الله دهلوی کی سیاسی مکتوبات، جمع‌آوری محمدعاشق، تصیحح خلیق احمدنظامی، دهلی‌نو، جمال پرنتیگ پریس، 1969‌.
    31. ----------، انفاس العارفین، دهلی‌نو، مطبع احمدی، 1869‌.
    32. ----------، حجت الله البالغه، مترجم سیدمحمد یوسف حسین پور، تربت جام، احمد جام، 1389.
    33. ----------، الفوز الکبیر فی اصول التفسیر، دهلی، مطبع علیمی، بی‌تا.
    34. ----------، تاویل الاحادیث فی رموز قصص الانبیا، تصیحح القاسمی، حیدر آباد، مطبع حیدری، 1966.
    35. ----------، الخیر الکثیر، تصحیح محمد احمدرضا، پریس بجنور، مطبوعات مجلس علمی، 1353‌.
    36. ----------، ترجمه قرآن، مدینه، مجمع ملک‌فهد، 1417‌.
    37. دهلوی، عبدالعزیز، ملفوظات شاه عبد العزیز دهلوی، دهلی‌نو، مطبع مجتبایی، 1313‌.
    38. دوغلات، میرزا محمدحیدر، تاریخ رشیدی، تصحیح عباسقلی غفاری‌فرد، تهران، میراث مکتوب، 1383‌.
    39. سروش، عبدالکریم،کلام محمد: مصاحبه با میشل هوبینک، ترجمه آصف نبکنام، http://drsoroush.com/Persian/Interviews/P-CMO-KalameMohammad.html، 1386
    40. سرهندی، شیخ احمد، مکتوبات امام ربانی، جمع‌آوری یارمحمد الحدید، هند، نولکشور، بی‌تا.
    41. سیالکوتی، محمد‌بشیر، الشاه ولی الله الدهلوی حیاته و دعوته، بیروت، دار ابن‌حزم، 1999‌.
    42. شیمل، آنه‌ماری، در قلمرو خانان مغول، ترجمه فرامرز نجدسمیعی، تهران، امیرکبیر، 1386‌.
    43. شیخی، سینا و محمدتقی چاوشی، «بررسی مفهوم دیالکتیک در اندیشه مارکس؛ بررسی نسبت دیالکتیک مارکس با دیالکتیک کانتی و دیالکتیک هگلی»، غرب‌شناسی بنیادی دوره11، شماره1، 1399.
    44. صدیقی، عبدالحمید، امام شاه‌ولی‌الله دهلوی، ترجمه قریشی، ندای اسلام، شماره 25و27، 1385.
    45. طباطبایی، غلامحسین، سیر المتاخیرن، کتابخانه مجلس، شماره212043.
    46. عاشق، محمد، القول الجلی فی ذر آثار الولی، دهلی‌نو، نعمانی آفست پریس، 1989.
    47. عبد‌خدایی، مجتبی و فیروز نوروزی، «واکاوی تأثیر تمدن بر سیاست خارجی»، علوم سیاسی، سال21، شماره81، 1397‌.
    48. عبدالهی، مهدی، «تبارشناسی تروریسم سلفی»، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، دوره2، شماره3، 1400.
    49. علاقه‌بندی، فاطمه و مهرداد عباسی، «مطالعه‌ی تحلیلی آرای فضل الرحمان در کتاب مضامین اصلی قرآن»، نامة الهیات، سال12، شمارة48، 1398‌.
    50. علامی، ابولفضل، آیین اکبری، تصحیح ایچ بلخمن ام‌ای، کلکته، بپتست میشن پریس، 1872‌.
    51. علیخانی، علی‌اکبر و رستم فلاح، «اندیشه سیاسی شاه ولی‌الله دهلوی»، پژوهشکده علوم، شماره7، 1390‌.
    52. عنایت‌خان، محمد طاهر، شاه‌جهان نامه، تصحیح جمیل الرحمن، دهلی‌نو، رایزنی فرهنگی ایران، 1388‌.
    53. فریزر، جیمزبیلی، تاریخ نادرشاه افشار و مختصری از تاریخ سلاطین مغول در هند، مترجم ابوالقاسم‌خان ناصرالملک، تهران، پاسارگاد، 1363.
    54. قزوینی، محمدکاظم، عالمگیر نامه، کتابخانه کنگره شماره، بازیابی 2015481594
    55. کشمیری، عبدالکریم، بیان واقع، تصحیح نسیم کی‌بی، پاکستان، اداره تحقیقات پاکستان، 1349.
    56. گلبدن، بیگم، همایون نامه، تصحیح آنت بوریج،ه لندن، انجمن آسیایی بریتانیا، 1902‌.
    57. گنگوهی، عبدالقدوس، مجموعه مکتوبات قدوسیه، ترجمه صابری، لاهور، الفیصل ناشران، 2010‌.
    58. لین، تونی، تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه روبرت آسریان، ایلام، انتشارات ایلام، 2010.
    59. مجتبائی‌، فتح‌الله، پیوندهای فرهنگی ایران و هند در دوره اسلامی، ترجمه ابوالفضل محمودی، تهران، موسسه حکمت و فلسفه ایران، 1389‌.
    60. مجتبایی، فتح الله، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاددائرةالمعارف اسلامی مدخل سرهندی، 1399‌.
    61. مجتهد شبستری، محمد، مطالعات قرآنی، http://mohammadmojtahedshabestari.com، 1400.
    62. محمدالجورانه، احمد، عالمگیر الاول" اورنگ زیب" امبراتور الهند الکبیر ، اردن، دارخلیج، 2018.
    63. مستعدخان، محمدساقی، مآثر عالمگیری، کتابخانه مجلس، شماره13680.
    64. معتمدخان، محمدشریف، اقبال نامه جهانگیری، تصحیح عبدالحی ، کلکته، کالج پریس، 1865‌.
    65. ممی‌زاده، یاسر، سیاست مذهبی گورکانیان هند، راهنما زرگری نژاد، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، 1394‌.
    66. میرزاابوالحسنی، امیرحسین و احمد عابدی، «جریان­شناسی سلفی­گری هندی و تطبیق مبانی آن با سلفی­گری وهابی»، پژوهش‌نامه مذاهب، دوره2، شماره4، 1394.
    67. ندوی، ابوالحسن علی، تاریخ دعوت و اصلاح، ترجمه محمد ابراهیم دامنی، تهران، توحید، 1382.
    68. هالیستر، ج.ن، تشییع در هند، ترجمۀ آزرمیدخت مشایخ فریدنی، تهران، مرکز نشر، 1373.
    69. هگل، گ.و.ف، عقل در تاریخ، ترجمه حمید عنایت، تهران، دانشگاه آریامهر، 1356‌.
    70. ---------، دانش پدیدارشناسی روح، ترجمه ابراهیم ملک اسماعیلی، تهران، نگاه، 1395‌.
    71. ---------، دانش منطق، ترجمه ابراهیم ملک اسماعیلی، تهران، نگاه، 1390‌.
    72. هیک، جان، پلورالیسم دینی و اسلام، ترجمه محمد محمدرضایی، قبستان، دوره 10، شماره 37، 1384.
    73. یادگار، احمد،تاریخ شاهی، تصحیح محمد هدایت حسین، کلکته، بپتست میشن پریس، 1939‌.
    74. یحیی‌جمیل، محمد، عربی فارسی کتبات سی ماخوذ مذهبی رواداری کی چند نایاب مثالین، دهلی‌نو، اردو ادب، شماره254، جلد64، 2020.
    75. Mohd Othman, Fadlan and others, Hujjat Allah Al-Balighah: The Uniqueness of Shah Wali Allah Al-Dihlawi’s Work, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 6, No 5, 2015.
    76. Khatoon, Afsana, SOCIO-ECONOMIC IDEAS OF SHAH WALIULLAH, Taiyaba Nasrin, Aligarh, Aligarh Muslim University, (2016).
    77. Kuczkiewicz-Fraś, Agnieszka, Akbar the Great(1542–1605) and Christianity. Between religion and politics, Orientalia Christiana Cracoviensia, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Poland
    78. Rizvi, Saiyid Athar Abbas, Shah Wali-allah and His Time, Canberra, MARIFAT PUBLISHING HOUSE, 1980.
    79. Sharma, Sri Ram, The Religious Policy Of The Mughal Emperors, Calcutta, Baptist Mission Press, 1940.

      منابع

      1. ابوزید، نصر حامد، مفهوم النص، المغرب، المرکز الثقافی العربی، 2014.
      2. -------------، اصلاح اندیشه اسلامی، ترجمه یاسرمیردادمادی، توانا، 2015‌.
      3. ابوطالبی کرکوندی، عباس، «سلفی‌گری در شبه‌قاره هند و تأثیر آن بر شکل‌گیری طالبان»، راهنما ابولفضل شکوری، تربیت مدرس، 1395.
      4. اتیکسون، آر اف، فلسفه تاریخ: نگاهی به دیدگاههای رایج در فلسفه معاصر تاریخ، کتاب فلسفه تاریخ روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری، تهران، طرح نو، 1392‌.
      5. احمد، نظام الدین، طبقات اکبری، جلد دوم، تصحیح بی دی ام، کلکته، بپتست میشن، 1931.
      6. استرآبادی، مهدی خان، تاریخ نادری، کتابخانه کنگره شماره، بازیابی 2013415263
      7. استیس، و.ت، فلسفه هگل، ترجمه حمید عنایت، تهران، شرکت سهامی کتابهای جیبی، 1357‌.
      8. اسفندیار، کیخسرو، دبستان مذاهب، به اهتمام رحیم رضازاده ملک، تهران، نشر گلشن، 1362‌.
      9. اصغر، آفتاب تاریخ نویسی فارسی در هند و پاکستان تیموریان بزرگ، لاهور، خانه فرهنگ ایران، 1364.
      10. اقبال‌، محمد، احیای فکر دینی در اسلام، ترجمه احمد آرام، تهران، موسسه فرهنگی منطقه‌ای، 1346‌.
      11. الحسنی، عبدالحی، نزهة الخواطر وبهجة المسامع والنواظر، بیروت، دار ابن‌حزم، 1999.
      12. امامی، عبدالسلام، حسین صابری و محمدتقی قبولی‌درافشان، « انسداد و انفتاح باب اجتهاد در اندیشه فقهی اهل سنت»، آموزه‌های فقه مدنی، شماره 12، 1394‌.
      13. اورنگ‌زیب، محی‌الدین، رقعات عالمگیری، گردآوری محمدعلی صاحب، لاهور، مطبع مصطفایی، 1255‌.
      14. بابر، ظهیر‌الدین، بابر نامه، ترجمه بیرام‌خان، چیتور هند، پربهار، 1307‌.
      15. بدائونی، عبدالقادر، منتخب التواریخ، تصحیح توفیق سبحانی، صاحب، تهران، انجمن آثار و مفاخر، 1379.
      16. -----------، منتخب التواریخ، تصحیح توفیق سبحانی، احمد صاحب، تهران، انجمن آثار و مفاخر، 1380.
      17. برهمن، چندر بهان، چهارچمن، تصحیح جعفری، دهلی‌نو، مرکزتحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی، 1385.
      18. بکری، محمدمعصوم، تاریخ سند المعروف به تاریخ معصومی، تصحیح داود پوته، تهران، اساطیر، 1383.
      19. بیات، بایزید، تذکره همایون و اکبر، تصحیح محمد هدایت حسین، تهران، اساطیر، 1382‌.
      20. پناهی، یعقوب و فرزاد فتاحی، «تبیین تسامح مذهبی در بستر حکمرانی اکبرشاه گورکانی»، خردنامه، شماره8، 1391‌.
      21. تاپار، رومیلا، تاریخ هند، ترجمه همایون صنعتی‌زاده، قم، ادیان، 1387.
      22. حسین‌پور، محمدمهدی و عبدالحسین خسروپناه، «تحلیل و ارزیابی اندیشه‌های شاه‌ولی الله دهلوی درباره نبوت پیامبر، پژوهش‌نامه مذاهب اسلامی، سال8، شماره16، 1400‌.
      23. خافی‌خان، محمدهاشم، منتخب اللباب، تصحیح کبیرالدین احمد و غلام قادر، کلکته، کالج پریس، 1869.
      24. جنگ، شماره بازیابی: 3455/1، شماره کتابخانه مجلس: IR10-20876
      25. جهانگیر، نورالدین محمد، جهانگیر نامه، تصحیح محمدهاشم، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1359.
      26. جوانی، حجت‌الله، «بررسی اندیشه­های انتقادی شاه ولی­الله دهلوی»، مطالعات عرفانی، شماره4، 1385.
      27. رای، منشی‌سبحان، خلاصةالتواریخ، آرشیوکتابخانه ملی اسراییل، 1114.
      28. رحیمیان، آرام و مریم مشرف‌الملک، «ابولفیض فیضی و میزان تأثیر او بر نظریه «صلح کل» اکبرشاه گورکانی»، تاریخ ادبیات، دوره14، شماره1، 1400‌.
      29. زرین‌کوب، عبدالحسین، از چیزهای دیگر: مجموعه نقد، یادداشت، تهران، سخن، 1379.
      30. دهلوی، ولی‌الله، شاه ولی الله دهلوی کی سیاسی مکتوبات، جمع‌آوری محمدعاشق، تصیحح خلیق احمدنظامی، دهلی‌نو، جمال پرنتیگ پریس، 1969‌.
      31. ----------، انفاس العارفین، دهلی‌نو، مطبع احمدی، 1869‌.
      32. ----------، حجت الله البالغه، مترجم سیدمحمد یوسف حسین پور، تربت جام، احمد جام، 1389.
      33. ----------، الفوز الکبیر فی اصول التفسیر، دهلی، مطبع علیمی، بی‌تا.
      34. ----------، تاویل الاحادیث فی رموز قصص الانبیا، تصیحح القاسمی، حیدر آباد، مطبع حیدری، 1966.
      35. ----------، الخیر الکثیر، تصحیح محمد احمدرضا، پریس بجنور، مطبوعات مجلس علمی، 1353‌.
      36. ----------، ترجمه قرآن، مدینه، مجمع ملک‌فهد، 1417‌.
      37. دهلوی، عبدالعزیز، ملفوظات شاه عبد العزیز دهلوی، دهلی‌نو، مطبع مجتبایی، 1313‌.
      38. دوغلات، میرزا محمدحیدر، تاریخ رشیدی، تصحیح عباسقلی غفاری‌فرد، تهران، میراث مکتوب، 1383‌.
      39. سروش، عبدالکریم،کلام محمد: مصاحبه با میشل هوبینک، ترجمه آصف نبکنام، http://drsoroush.com/Persian/Interviews/P-CMO-KalameMohammad.html، 1386
      40. سرهندی، شیخ احمد، مکتوبات امام ربانی، جمع‌آوری یارمحمد الحدید، هند، نولکشور، بی‌تا.
      41. سیالکوتی، محمد‌بشیر، الشاه ولی الله الدهلوی حیاته و دعوته، بیروت، دار ابن‌حزم، 1999‌.
      42. شیمل، آنه‌ماری، در قلمرو خانان مغول، ترجمه فرامرز نجدسمیعی، تهران، امیرکبیر، 1386‌.
      43. شیخی، سینا و محمدتقی چاوشی، «بررسی مفهوم دیالکتیک در اندیشه مارکس؛ بررسی نسبت دیالکتیک مارکس با دیالکتیک کانتی و دیالکتیک هگلی»، غرب‌شناسی بنیادی دوره11، شماره1، 1399.
      44. صدیقی، عبدالحمید، امام شاه‌ولی‌الله دهلوی، ترجمه قریشی، ندای اسلام، شماره 25و27، 1385.
      45. طباطبایی، غلامحسین، سیر المتاخیرن، کتابخانه مجلس، شماره212043.
      46. عاشق، محمد، القول الجلی فی ذر آثار الولی، دهلی‌نو، نعمانی آفست پریس، 1989.
      47. عبد‌خدایی، مجتبی و فیروز نوروزی، «واکاوی تأثیر تمدن بر سیاست خارجی»، علوم سیاسی، سال21، شماره81، 1397‌.
      48. عبدالهی، مهدی، «تبارشناسی تروریسم سلفی»، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، دوره2، شماره3، 1400.
      49. علاقه‌بندی، فاطمه و مهرداد عباسی، «مطالعه‌ی تحلیلی آرای فضل الرحمان در کتاب مضامین اصلی قرآن»، نامة الهیات، سال12، شمارة48، 1398‌.
      50. علامی، ابولفضل، آیین اکبری، تصحیح ایچ بلخمن ام‌ای، کلکته، بپتست میشن پریس، 1872‌.
      51. علیخانی، علی‌اکبر و رستم فلاح، «اندیشه سیاسی شاه ولی‌الله دهلوی»، پژوهشکده علوم، شماره7، 1390‌.
      52. عنایت‌خان، محمد طاهر، شاه‌جهان نامه، تصحیح جمیل الرحمن، دهلی‌نو، رایزنی فرهنگی ایران، 1388‌.
      53. فریزر، جیمزبیلی، تاریخ نادرشاه افشار و مختصری از تاریخ سلاطین مغول در هند، مترجم ابوالقاسم‌خان ناصرالملک، تهران، پاسارگاد، 1363.
      54. قزوینی، محمدکاظم، عالمگیر نامه، کتابخانه کنگره شماره، بازیابی 2015481594
      55. کشمیری، عبدالکریم، بیان واقع، تصحیح نسیم کی‌بی، پاکستان، اداره تحقیقات پاکستان، 1349.
      56. گلبدن، بیگم، همایون نامه، تصحیح آنت بوریج،ه لندن، انجمن آسیایی بریتانیا، 1902‌.
      57. گنگوهی، عبدالقدوس، مجموعه مکتوبات قدوسیه، ترجمه صابری، لاهور، الفیصل ناشران، 2010‌.
      58. لین، تونی، تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه روبرت آسریان، ایلام، انتشارات ایلام، 2010.
      59. مجتبائی‌، فتح‌الله، پیوندهای فرهنگی ایران و هند در دوره اسلامی، ترجمه ابوالفضل محمودی، تهران، موسسه حکمت و فلسفه ایران، 1389‌.
      60. مجتبایی، فتح الله، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاددائرةالمعارف اسلامی مدخل سرهندی، 1399‌.
      61. مجتهد شبستری، محمد، مطالعات قرآنی، http://mohammadmojtahedshabestari.com، 1400.
      62. محمدالجورانه، احمد، عالمگیر الاول" اورنگ زیب" امبراتور الهند الکبیر ، اردن، دارخلیج، 2018.
      63. مستعدخان، محمدساقی، مآثر عالمگیری، کتابخانه مجلس، شماره13680.
      64. معتمدخان، محمدشریف، اقبال نامه جهانگیری، تصحیح عبدالحی ، کلکته، کالج پریس، 1865‌.
      65. ممی‌زاده، یاسر، سیاست مذهبی گورکانیان هند، راهنما زرگری نژاد، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، 1394‌.
      66. میرزاابوالحسنی، امیرحسین و احمد عابدی، «جریان­شناسی سلفی­گری هندی و تطبیق مبانی آن با سلفی­گری وهابی»، پژوهش‌نامه مذاهب، دوره2، شماره4، 1394.
      67. ندوی، ابوالحسن علی، تاریخ دعوت و اصلاح، ترجمه محمد ابراهیم دامنی، تهران، توحید، 1382.
      68. هالیستر، ج.ن، تشییع در هند، ترجمۀ آزرمیدخت مشایخ فریدنی، تهران، مرکز نشر، 1373.
      69. هگل، گ.و.ف، عقل در تاریخ، ترجمه حمید عنایت، تهران، دانشگاه آریامهر، 1356‌.
      70. ---------، دانش پدیدارشناسی روح، ترجمه ابراهیم ملک اسماعیلی، تهران، نگاه، 1395‌.
      71. ---------، دانش منطق، ترجمه ابراهیم ملک اسماعیلی، تهران، نگاه، 1390‌.
      72. هیک، جان، پلورالیسم دینی و اسلام، ترجمه محمد محمدرضایی، قبستان، دوره 10، شماره 37، 1384.
      73. یادگار، احمد،تاریخ شاهی، تصحیح محمد هدایت حسین، کلکته، بپتست میشن پریس، 1939‌.
      74. یحیی‌جمیل، محمد، عربی فارسی کتبات سی ماخوذ مذهبی رواداری کی چند نایاب مثالین، دهلی‌نو، اردو ادب، شماره254، جلد64، 2020.
      75. Mohd Othman, Fadlan and others, Hujjat Allah Al-Balighah: The Uniqueness of Shah Wali Allah Al-Dihlawi’s Work, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 6, No 5, 2015.
      76. Khatoon, Afsana, SOCIO-ECONOMIC IDEAS OF SHAH WALIULLAH, Taiyaba Nasrin, Aligarh, Aligarh Muslim University, (2016).
      77. Kuczkiewicz-Fraś, Agnieszka, Akbar the Great(1542–1605) and Christianity. Between religion and politics, Orientalia Christiana Cracoviensia, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Poland
      78. Rizvi, Saiyid Athar Abbas, Shah Wali-allah and His Time, Canberra, MARIFAT PUBLISHING HOUSE, 1980.
      79. Sharma, Sri Ram, The Religious Policy Of The Mughal Emperors, Calcutta, Baptist Mission Press, 1940.
Religions and Mysticism
Volume 55, Issue 2
December 2022
Pages 464-443

Files

Share

How to cite

Statistics