مسئله شر به روایت شِکَند گُمانیگ وِزار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران؛

2 استادیار گروه فرهنگ و زبان های باستانی ایران، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مسئله شر از پرسش­های دیرینۀ بشر است. چرا خداوند، یا وجودی که خالق گیتی است، برای زدودن رنج­های بشر کاری انجام نمی­دهد؟ در ادیان غیر توحیدی مسئله شر به دلیل ماهیت ویژه و غالباً شرورانه ایزدان چندان مطرح نمی­شود. اما با رشد اندیشۀ بشری این موضوع به صورت ملموس­تری برای انسان مطرح شد. یکی از جالب‌ترین پاسخ­ها در این باره در دین زردشتی دیده می­شود. به روایت شِکَند گُمانیگ وِزار، همۀ رنج­های آدمی از جانب اهریمن است و اورمزد فقط آفرینندۀ نیکی­هاست و انسان را آفریده تا در نبردی مشترک با اهریمن، او را نابود و جهان را دگر بار پاک سازند و به رنج­های بشر پایان دهند. در این دین اهریمن خاستگاه مستقلی دارد و هیچ یک از آلام انسان را نمی­توان به اورمزد نسبت داد، که البته او نیز به سبب نیاز به آفریده­هایش و برخی ویژگی­های دیگر قادر مطلق به شمار نمی­رود. 

کلیدواژه‌ها


  1.  

    1. آموزگار، ژاله، تفضلی، احمد، کتاب پنجم دینکرد. تهران: معین، 1386.
    2. بهار، مهرداد، بندهش، چاپ چهارم. تهران: توس، 1390.
    3. پور داود، ابراهیم، یسنا. تهران: اساطیر، 1377.
    4. ------------- ، یشت ها، جلد دوم. تهران: اساطیر، 1377.
    5. تفضلی، احمد، مینوی خرد. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1354.
    6. ----------- ، تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، تهران: سخن، 1383.
    7. رضایی، مریم، دینکرد چهارم. تهران: نشر علمی، 1393.
    8. رضایی باغ بیدی، حسن، تاریخ زبان های ایرانی. تهران: مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، 1388.
    9. شکیبا، پروین، گزارش گمان شکن، شرح و ترجمه متن پازند «شکند گمانیگ ویچار». ایلینویز: کومارس، 1380.
    10. کریستین سن، آرتور، نخستین انسان و نخستین شهریار. ترجمه تفضلی-آموزگار. تهران: نشر نو، 1363.
    11. هدایت، صادق، چهار باب از کتاب گزارش گمان شکن. تهران: انتشارات جاویدان، 1322.
    12. هینلز، جان، شناخت اساطیر ایران. چاپ دهم. تهران: انتشارات چشمه، 1385.
    13. Asha, Raham, Šak-ud-gumānīh-vizār, The Doubt-removing Book of Mardānfarrox. Paris: Alain Mole, 2015.
    14. Bowker, John, Problems of Suffering in Religions of the World, Cambridge: Cambridge University Press, 1970.
    15. Boyce, Mary. “AHURA MAZDĀ,” Encyclopædia Iranica, I/7, pp. 684-687; an updated version is available online at http://www.iranicaonline.org/articles/ahura-mazda (accessed on 28 March 2022).
    16. Cereti, Carlo G. "ŠKAND GUMĀNĪG WIZĀR," Encyclopædia Iranica, online edition, 2014, available at http://www.iranicaonline.org/ articles/ shkand-gumanig-wizar (accessed on 08 August 2021).
    17. Dhala, Maneckji, History of Zoroastrianism. New York: Oxford University Press, 1938.
    18. De Menasce, Jean Pierre, Škand Gumanīc Vičār, La Solution Decisive Doutes. Fribourg en Suisse: Librairie de L’universite, 1945.
    19. Gäb, Sebastian, «Why do we Suffer? Buddhism and the Problem of Evil», In Philosophy Compass, Vol. 10, (5), pp. 345-353, 2015.
    20. Goldschmidt, Tyron, «Jewish Responses to the Problem of Evil: Traditional Texts in Contemporary Categories», in Philosophy Compass, Vol. 9 (12), pp. 894-905, 2014.
    21. Hōshang Dastur Jāmāspji Jāmāsp Āsānā and E. W. West (eds.), Shikand Gūmānīk Vijār, Edited with a Comparative vocabulary of the Three Versions and an Introduction. Bombay: Government Central Book depot, 1887.
    22. Pailin, David, Groundwork of Philosophy of Religion. London: Epworth press, 1986.
    23. Peterson, Michael, The Problem of Evil, Selected Readings, Indiana: University of Notre Dame Press, 1992.
    24. Raffaelli, Enrico, «Astrology and Religion in the Zoroastrian Pahlavi Texts» in Journal Asiatique, 305/2. pp. 171-190, 2017.
    25. Singer, Itamar, Writings from the Ancient World. Atlanta: Society of Biblical Literature, 2002.
    26. Shaked, Shaul, Dualism in Transformation. London: School of Oriental and African Studies, 1994.
    27. Thrope, Samuel Frank, Contradictions and Vile Utterances: The Zoroastrian Critique of Judaism in the Škand Gumānīg Wizār. Berkeley (Unpublished Thesis), 2012.
    28. West, Edward William, Pahlavi Texts. V. III. Oxford: Clarendon Press, 1885.
    29. West, Martin, Indo-European Poetry and Myth. Oxford: Oxford University Press, 2007.