• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
مجله ادیان و عرفان
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 49 (1395)
دوره دوره 48 (1394)
دوره دوره 47 (1393)
شماره شماره 2
پاییز و زمستان 1393، صفحه 173-343
شماره شماره 1
بهار و تابستان 1393، صفحه 1-172
دوره دوره 46 (1392)
دوره دوره 45 (1391)
دوره دوره 44 (1390)
دوره دوره 42 (1389)
دوره دوره 41 (1388)
جلالی شیجانی, جمشید. (1393). رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش. مجله ادیان و عرفان, 47(2), 217-236. doi: 10.22059/jrm.2014.53453
جمشید جلالی شیجانی. "رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش". مجله ادیان و عرفان, 47, 2, 1393, 217-236. doi: 10.22059/jrm.2014.53453
جلالی شیجانی, جمشید. (1393). 'رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش', مجله ادیان و عرفان, 47(2), pp. 217-236. doi: 10.22059/jrm.2014.53453
جلالی شیجانی, جمشید. رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش. مجله ادیان و عرفان, 1393; 47(2): 217-236. doi: 10.22059/jrm.2014.53453

رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش

مقاله 4، دوره 47، شماره 2، پاییز و زمستان 1393، صفحه 217-236  XML اصل مقاله (649 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2014.53453
نویسنده
جمشید جلالی شیجانی
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، گروه ادیان و عرفان تطبیقی.
چکیده
توصیف منازل سلوک و اطوار قلب و مکاشفات خلوت، از طریق انوار و الوان در تصوف و عرفان اسلامی، به‌خصوص در طریقۀ کبرویه، و نقش شیخ در این زمینه دارای اهمیت خاصی است. علاءالدوله سمنانی (659- 736) و سیدمحمد نوربخش (795- 869) دو تن از عارفان مشهور این طریقه به‌شمار می‌روند که در آثار خود به این مهم پرداخته‌اند. سمنانی آنچه را که کبرویه، اطوار سبعۀ قلب می‌خواند، به لطایف تعبیر کرده و در تقریر خود هریک از این لطایف سبع را در وجود انسان که عالم صغیر محسوب می‌شود، حکم وجود انبیا و مظهریت آن‌ها را در عالم کبیر دانسته و نیز هریک از این‌ها را، دارای نوری خاص با رنگ مخصوص به‌خود می‌داند که سالک در مراتب و اطوار، در حال مکاشفه، مشاهِد آن نور خواهد بود. نوربخش نیز با بیان مراتب نور و تقسیم آن به وجود، علم و ضیا و تطابق هریک با عوالم خمس و تمثّل آن با رنگ‌ها و بیان فیوضات الهی و ارتباط آن با افلاک سماوی و ارتباط میان انوار متلونه و تجلیات متعیّنه به این موضوع شکلی نمادین بخشیده است. بررسی تحلیلی و مقایسه‌ای این موضوع در برخی متون عرفانی کبرویه و آثار سمنانی و نوربخش، می‌تواند قلمرو جدیدی به‌روی انسان در فهم مکاشفات عرفانی باز کند.
کلیدواژه‌ها
الوان و انوار؛ تجلیات؛ سیدمحمد نوربخش؛ علاءالدولۀ سمنانی؛ کبرویه؛ لطایف سبع
مراجع

[1]. قرآن کریم.

 [2]. آقا بزرگ طهرانی (؟). طبقات اعلام الشیعه، تحقیق علی‌نقی منزوی، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.

[3]. ---------- (1187). الذریعه الی تصانیف الشیعه، به‌اهتمام احمد منزوی، بیروت: دارالاضواء.

[4]. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1386). شعاع اندیشه و شهود در فلسفۀ سهروردی، تهران: حکمت.

[5]. ابن‌عربی، ابوعبدالله محمدبن علی (؟). فتوحات مکیه، بیروت: دارالصادر.

[6]. اسفراینی، نورالدین عبدالرحمن، (1383). کاشف الاسرار، به‌اهتمام هرمان لندلت، تهران: دانشگاه تهران و دانشگاه مک گیل و مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها.

[7]. باخرزی، ابوالمفاخر یحیی، (1345). اورادالاحباب و فصوص الآداب، به‌اهتمام ایرج افشار. تهران: دانشگاه تهران.

[8]. جلالی شیجانی، جمشید (1390). «تاثیر آراء ابن‌عربی بر تفکر عرفانی سیدمحمد نوربخش»، فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، تهران، سال 7، شمارۀ 23، تابستان، ص39-58.

[9]. رازی، نجم‌الدین (1373). مرصاد العباد من المبداء الی المعاد، به‌اهتمام محمدامین ریاحی. تهران: علمی و فرهنگی.

[10]. زرین‌کوب، عبدالحسین (1369). دنباله جستجو در تصوف ایران، چ سوم، تهران: امیرکبیر.

[11]. سمنانی، علاءالدوله (1375). «رساله نوریه». معرفی و تصحیح: جمال الیاس. معارف، تهران، دورۀ 13، شمارۀ 1، تهران، فروردین-تیر، ص3-26.

[12]. ---------- (1362) العروه لاهل الخلوه و الجلوه، تصحیح: نجیب مایل هروی، چ اول، تهران: نشر مولی.

[13]. ---------- (1369). مصنفات فارسی، به‌اهتمام نجیب مایل هروی. چ اول. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

[14]. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی ( 1383). حکمه الاشراق، ترجمه و شرح از سید جعفر سجادی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

[15]. شوشتری، نورالله (1354) .مجالس المومنین، ج2. تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه.

[16]. صفا، ذبیح الله (1372). تاریخ ادبیات ایران، چ نهم، ج3/2، تهران: نشر فردوس.

[17]. غزالی، محمد (1411ق./1990م). مشکاةالانوار، تحقیق: بدیع‌السید اللحّام، چ اول، بیروت: دارقتیبه.

[18]. غزالی، احمد (1376). مجموعۀ آثار فارسی احمد غزالی، به‌اهتمام احمد مجاهد، چ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

[19]. فولادی، علیرضا (1389)، زبان عرفان، چ سوم، تهران و قم: انتشارات سخن با همکاری انتشارات فراگفت.

[20]. کبری، نجم‌الدین (1388). فوائح الجمال و فواتح الجلال، تصحیح فریتس مایر، ترجمه و توضیح قاسم انصاری، چ اول، تهران: طهوری.

[21]. کربلائی، حافظ حسین (1383). روضات الجنان و جنات الجنان، با مقدمه، تکمله، تصحیح و تعلیق جعفر سلطان القرائی، به‌اهتمام محمدامین سلطان القرائی، 2ج. تبریز: نشر ستوده.

[22]. کربن، هانری (1390). واقع‌نگاری رنگ‌ها و علم میزان، ترجمه: انشاءالله رحمتی، چ دوم، تهران: نشر سوفیا.

[23]. لاهیجی، محمد (1374). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمد برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران: نشر زوار.

[24]. لندلت، هرمان (1351ش./ 1972م). تصحیح و مقدمۀ مکاتبات عبدالرحمن اسفراینی با علاءالدوله سمنانی، تهران: ایران‌شناسی انستیتو ایران و فرانسه.

[25]. مجلسی، محمدباقر (1404ق). بحارالانوار، جلد 1، بیروت-لبنان: مؤسسة الوفا.

[26]. محمد شریف ناظم‌الدین (1363). انواریه: ترجمه و شرح حکمة الاشراق سهروردی، متن انتقادی و مقدمه: حسین ضیائی و به‌اهتمام آستیم، تهران: نشرامیرکبیر.

[27]. نسفی، عزیز‌الدین (1371ش./1993م). کتاب الانسان الکامل، به‌تصحیح و مقدمۀ فرانسوی: ماریژان موله، تهران: نشر طهوری.

[28]. ---------- (1381). زبدةالحقایق، تصحیح، مقدمه و تعلیقات: حق‌وردی ناصری، تهران: طهوری.

[29] نوربخش، سیدمحمد (1356). سلسلة‌الاولیاء، تصحیح: محمدتقی دانش‌پژوه، جشن‌نامۀ هانری کربن، زیر نظر سیدحسین نصر، تهران: دانشگاه مک گیل با همکاری مؤسسۀ مطالعات اسلامی.

[30]. ---------- (1925م). غزلیات، تصحیح مولوی محمد شفیع،اورینتل کالج مگزین، شمارۀ 1، پاکستان.

[31]. نویا، پل (1373). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمۀ اسماعیل سعادت، چ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

 [32]. نوربخش، سیدمحمد. عوالم الخمس. نسخۀ خطی شمارۀ 4057. کتابخانۀ ملک.

[33]. ---------- رسالۀ معراجیه. نسخۀ خطی شمارۀ 3497. کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران.

[34]. ---------- رسالۀ نوریه. نسخه خطی شمارۀ 3654. کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران.

[35]. ----------   کشف‌الحقایق. نسخۀ خطی شماره 935. کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.

[36]. ----------  رسالةالهدی. نسخۀ خطی شماره3702. کتابخانۀ اسعد افندی.

[37]. ----------  رسالةالاعتقادیه. نسخۀ خطی شماره 14280. کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.

 [38]. Corbin,Henry (1994).The Man of  Light in Iranian Sufism, Translated from the French by: Nancy pearson, U.S.A.

[39]. Van Ess.J. (1984)."'Ala- Al Dawla Semnani",EI., Vol.1.,Fasc.7.

[40]. JalaliSheyjani, Jamshid, (2014)." Muḥammad Nūrbakhsh’s Risāla-yiMi‘rājiya:   Critical Edition", Ishraq Islamic Philosophy Yearbook, No.5.,Moscow.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,573
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,907
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.