اصلاحات اکبرشاه در اواخر قرن دهم ه.ق در هند مسأله ای حائز اهمیت است. این اصلاحات با مخالفت علمای مذهبی مسلمان مواجه شد. برآیند این مخالفت ها در دوران سلطنت اورنگ زیب منجر به حاکم شدن جریان علمای محافظه کار بر ضد اصلاحات دینی اکبرشاه شد. پیامد این وضعیت بروز نشانههای انحطاط در میان جوامع مسلمان هند بود.
در چنین شرایطی بود که شاه ولی الله دهلوی در پی کشف دلایل انحطاط با نگاهی از درون متون دینی به رهیافتی نوگرایانه از سنت اسلامی دست زد. این پژوهش درصدد است با استفاده از روش تحقیق تاریخ و کاربست نظریه دیالکتیک هگل با تکیه بر منابع تاریخی و آثار ولی الله به بررسی تأثیر اصلاحات اکبرشاه گورکانی بر نواندیشی دینی ولی الله دهلوی بپردازد. یافته های پژوهش نشان میدهد که اصلاحات اکبرشاه را میتوان به عنوان برنهاد (تز)، مخالفت علمای مسلمان با آن را به عنوان برابرنهاد (آنتیتز) و درنهایت نوگرایی ولی الله به عنوان هم نهاد (سنتز) تبیین کرد.
ابوطالبی کرکوندی، عباس، «سلفیگری در شبهقاره هند و تأثیر آن بر شکلگیری طالبان»، راهنما ابولفضل شکوری، تربیت مدرس، 1395.
اتیکسون، آر اف، فلسفه تاریخ: نگاهی به دیدگاههای رایج در فلسفه معاصر تاریخ، کتاب فلسفه تاریخ روششناسی و تاریخنگاری، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری، تهران، طرح نو، 1392.
احمد، نظام الدین، طبقات اکبری، جلد دوم، تصحیح بی دی ام، کلکته، بپتست میشن، 1931.
استرآبادی، مهدی خان، تاریخ نادری، کتابخانه کنگره شماره، بازیابی 2013415263
سرهندی، شیخ احمد، مکتوبات امام ربانی، جمعآوری یارمحمد الحدید، هند، نولکشور، بیتا.
سیالکوتی، محمدبشیر، الشاه ولی الله الدهلوی حیاته و دعوته، بیروت، دار ابنحزم، 1999.
شیمل، آنهماری، در قلمرو خانان مغول، ترجمه فرامرز نجدسمیعی، تهران، امیرکبیر، 1386.
شیخی، سینا و محمدتقی چاوشی، «بررسی مفهوم دیالکتیک در اندیشه مارکس؛ بررسی نسبت دیالکتیک مارکس با دیالکتیک کانتی و دیالکتیک هگلی»، غربشناسی بنیادی دوره11، شماره1، 1399.
یحییجمیل، محمد، عربی فارسی کتبات سی ماخوذ مذهبی رواداری کی چند نایاب مثالین، دهلینو، اردو ادب، شماره254، جلد64، 2020.
Mohd Othman, Fadlan and others, Hujjat Allah Al-Balighah: The Uniqueness of Shah Wali Allah Al-Dihlawi’s Work, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 6, No 5, 2015.
Khatoon, Afsana, SOCIO-ECONOMIC IDEAS OF SHAH WALIULLAH, Taiyaba Nasrin, Aligarh, Aligarh Muslim University, (2016).
Kuczkiewicz-Fraś, Agnieszka, Akbar the Great(1542–1605) and Christianity. Between religion and politics, Orientalia Christiana Cracoviensia, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Poland
Rizvi, Saiyid Athar Abbas, Shah Wali-allah and His Time, Canberra, MARIFAT PUBLISHING HOUSE, 1980.
Sharma, Sri Ram, The Religious Policy Of The Mughal Emperors, Calcutta, Baptist Mission Press, 1940.
منابع
ابوزید، نصر حامد، مفهوم النص، المغرب، المرکز الثقافی العربی، 2014.
ابوطالبی کرکوندی، عباس، «سلفیگری در شبهقاره هند و تأثیر آن بر شکلگیری طالبان»، راهنما ابولفضل شکوری، تربیت مدرس، 1395.
اتیکسون، آر اف، فلسفه تاریخ: نگاهی به دیدگاههای رایج در فلسفه معاصر تاریخ، کتاب فلسفه تاریخ روششناسی و تاریخنگاری، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری، تهران، طرح نو، 1392.
احمد، نظام الدین، طبقات اکبری، جلد دوم، تصحیح بی دی ام، کلکته، بپتست میشن، 1931.
استرآبادی، مهدی خان، تاریخ نادری، کتابخانه کنگره شماره، بازیابی 2013415263
سرهندی، شیخ احمد، مکتوبات امام ربانی، جمعآوری یارمحمد الحدید، هند، نولکشور، بیتا.
سیالکوتی، محمدبشیر، الشاه ولی الله الدهلوی حیاته و دعوته، بیروت، دار ابنحزم، 1999.
شیمل، آنهماری، در قلمرو خانان مغول، ترجمه فرامرز نجدسمیعی، تهران، امیرکبیر، 1386.
شیخی، سینا و محمدتقی چاوشی، «بررسی مفهوم دیالکتیک در اندیشه مارکس؛ بررسی نسبت دیالکتیک مارکس با دیالکتیک کانتی و دیالکتیک هگلی»، غربشناسی بنیادی دوره11، شماره1، 1399.
یحییجمیل، محمد، عربی فارسی کتبات سی ماخوذ مذهبی رواداری کی چند نایاب مثالین، دهلینو، اردو ادب، شماره254، جلد64، 2020.
Mohd Othman, Fadlan and others, Hujjat Allah Al-Balighah: The Uniqueness of Shah Wali Allah Al-Dihlawi’s Work, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 6, No 5, 2015.
Khatoon, Afsana, SOCIO-ECONOMIC IDEAS OF SHAH WALIULLAH, Taiyaba Nasrin, Aligarh, Aligarh Muslim University, (2016).
Kuczkiewicz-Fraś, Agnieszka, Akbar the Great(1542–1605) and Christianity. Between religion and politics, Orientalia Christiana Cracoviensia, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Poland
Rizvi, Saiyid Athar Abbas, Shah Wali-allah and His Time, Canberra, MARIFAT PUBLISHING HOUSE, 1980.
Sharma, Sri Ram, The Religious Policy Of The Mughal Emperors, Calcutta, Baptist Mission Press, 1940.
حسن تبار درزی, ایوب, شجاعی دیو کلائی, سید حسن, & شجری قاسم خیلی, رضا. (1401). تأثیر اصلاحات اکبرشاه گورکانی بر نواندیشی دینی شاه ولیالله دهلوی بر طبق الگوی دیالکتیک تاریخی هگل. مجله ادیان و عرفان, 55(2), 464-443. doi: 10.22059/jrm.2023.354332.630413
MLA
ایوب حسن تبار درزی; سید حسن شجاعی دیو کلائی; رضا شجری قاسم خیلی. "تأثیر اصلاحات اکبرشاه گورکانی بر نواندیشی دینی شاه ولیالله دهلوی بر طبق الگوی دیالکتیک تاریخی هگل", مجله ادیان و عرفان, 55, 2, 1401, 464-443. doi: 10.22059/jrm.2023.354332.630413
HARVARD
حسن تبار درزی, ایوب, شجاعی دیو کلائی, سید حسن, شجری قاسم خیلی, رضا. (1401). 'تأثیر اصلاحات اکبرشاه گورکانی بر نواندیشی دینی شاه ولیالله دهلوی بر طبق الگوی دیالکتیک تاریخی هگل', مجله ادیان و عرفان, 55(2), pp. 464-443. doi: 10.22059/jrm.2023.354332.630413
VANCOUVER
حسن تبار درزی, ایوب, شجاعی دیو کلائی, سید حسن, شجری قاسم خیلی, رضا. تأثیر اصلاحات اکبرشاه گورکانی بر نواندیشی دینی شاه ولیالله دهلوی بر طبق الگوی دیالکتیک تاریخی هگل. مجله ادیان و عرفان, 1401; 55(2): 464-443. doi: 10.22059/jrm.2023.354332.630413